663 trasa - 10.09.2017

Shkodër - Lezhe - Krujë.

Na początek 2 zdjęcia bonusowe z granicy czarnogórsko-albańskiej, oczywiście z albańskiej strony. Obowiązkowo musi być bunkier, z których Albania słynęła w latach komunistycznej dyktatury. Każdy mężczyzna musiał mieć swój schron. Były wytrzymałe, gdyż dyktator po wybudowaniu kazał w nich zamknąć inżynierów projektantów i bunkier został poddany bezwzględnemu ostrzałowi.
Początek tej trasy uważam za rozpoczęty wjazdem autokaru do Szkodry o 10.40. W autokarze Polacy z różnych biur podróży, z mojego hotelu jadę sam. Pilotem jest ojciec tego, który poprzednio oprowadzał nas po Starym Barze.
Focę zza szyby przede wszystkim budynki pamiętające komunizm, ale wcale tego wiele nie ma. Albania się rozwija i jest coraz bardziej nowoczesnym państwem. Zatrzymujemy się przy archikatedrze św. Szczepana i idziemy do muzeum w jej murach. Małe, ale jakże fascynujące zbiory, zwłaszcza, że przetrwały przez dziesiątki lat ateizacji. Potem wejdziemy na moment do środka, ale ponaglają nas do wyjścia, gdyż jest niedziela i będą udzielać ślubów.
Zaraz po wyjściu śliczna dziewczyna w fioletach zaprasza mnie na albańskie wesele. Na takim weselu obowiązkowo jest rodzina, sąsiedzi i wszyscy inni mile widziani goście, powinno ich być w granicach 400 do 500 osób. Jakże przykro mi było odmówić. Może za rok, jeśli plany wczasowe ziszczą się w tym kraju, to może nadarzy się jeszcze taka okazja.
Była katolicka archikatedra, to będzie i Wielki Meczet wybudowany w 1995 roku przez Arabię Saudyjską.
Ciekawy, skromny wystrój a wygląda bogato. Albania tak jak Czarnogóra jest bardzo tolerancyjnym religijnie krajem. Nie ma na tym tle żadnych waśni. Wszyscy żyją obok siebie w zgodzie, a główne religie to islam, prawosławie i katolicyzm.
Czas wolny przeznaczam na spacer głównym deptakiem miasta. Opuszczamy Szkodrę, miasto kontrastów o 12.38. O 13.23 wjedziemy do miejscowości Lezhe, w której w 1468 roku zmarł bohater narodowy Skanderberg. Lezhe tylko z okien autokaru. Jadąc nim i rozglądając się dokoła potwierdzam tezę, że dawny kraj bunkrów zmienił się teraz na kraj stacji benzynowych i myjni samochodowych. Do wyboru, do koloru.
Kolejnym naszym celem jest położona w górach na wysokości ponad 600 m npm (trzeba pamiętać, że wyjeżdżamy tam prawie z poziomu morza) pierwsza stolica Albanii, zwanej wtedy Królestwem Arbërii - Kruja. Kruja znaczy źródło. To tutaj urodził się w 1405 roku wspomniany Skanderberg i tutaj też już jako wódz, bronił tego miasta przed Turkami, choć sam początkowo był wodzem w wojsku tureckim.
Będziemy zwiedzać twierdzę na wzgórzu, do jego muzeum nie wchodzimy, ale za to będziemy w Muzeum Etnograficznym. Do Kruji przyjeżdżamy o 14.28 i oklaskami nagradzamy czarnogórskiego kierowcę, bo wjechać tam tymi uliczkami to jest wyczyn klasy światowej. No, ale z drugiej strony, oni tam żyją i wiedzą jak się poruszać.
Wejście na wzgórze prowadzi przez bazar w stylu tureckim i co się rzuca pod uwagę - znowu serdeczność ludzi. Jak to jest, że inne nacje potrafią się z sobą dogadywać, być przyjaznymi dla innych, a my tylko się dzielimy na gorszych i lepszych. Owszem, wszystko dobrze, dopóki nie poruszy się zagmatwanej historii Bałkanów. Coś takiego przeżyłem w drodze powrotnej, kiedy jadąca z nami pewna Słowenka ciągle stawiała kontrę starającemu się bezstronnie przedstawiać dawniejsze i bliższe wydarzenia, pilotowi. W pewnym momencie zaiskrzyło... a jeszcze 2 naszych też  dogadywało. Nie mieszkamy tam, ludzie są nam przyjaźni, to dlaczego próbujemy udowadniać, że wiemy lepiej? Na Bałkany nie ma gotowej recepty, poza jedną - spokój.
Na wzgórzu pilot dokładnie opowiedział nam o życiu Skanderberga, o historii Albanii jako samodzielnego państwa i przez wieki będącej pod obcymi panowaniami. Powiedział jedną ważną rzecz do zastanowienia się. Chodzi o okupację. Okupacją można nazwać, jeśli jakieś państwo to czyni przez kilka czy kilkanaście lat... ale jeśli obcy panuje w danym kraju setki lat, kiedy nowe pokolenia już się wzajemnie zasymilowały, to nie można tego okupacją nazwać. To wcale też nie oznacza, że nie może być ruchów narodowowyzwoleńczych.
Potem zwiedzanie Muzeum Etnograficznego urządzonego w oryginalnym domu dawnego albańskiego szlachcica z oryginalnym wyposażeniem.
Czas wolny, w którym sobie trochę po ruinach pochodzę, potem albańskie piwko i powrót przez bazar na miejsce zbiórki. Tam o 16.51 odjazdem autokaru do Czarnogóry kończy się ta ciekawa trasa.
Stanie w kolejce na granicy trochę mnie drażni w kontekście przygotowywania naszego rządu do wyjścia z UE. Wtedy czekają nas kolejki już na naszych granicach, bo Schengen nie będzie obowiązywało. Czy o to nam chodzi?
Nie napisałem dotąd, że w autokarze za sąsiada miałem sympatycznego starszego pana 89-latka, dzielnie się spisującego i odmawiającego wszelkiej pomocy. To pan Gienio, który dużo kilometrów przeszedł wysokimi górami. Był z Jerzym Kukuczką w górach Hindukuszu. Ciekawie słuchało się jego opowieści. Tak sobie pomyślałem, żeby dożyć tego wieku i być tak sprawnym, przynajmniej tak.
Jest tylko na jednej fotce. To przedostatnia w Muzeum Etnograficznym. Jest nam nim starszy pan w zielonej koszuli z kijkami. Wzór do naśladowania.